Κατ’ αρχάς θα ήθελα την άποψή σας για τις αποφάσεις του Eurogroup της 22ας Μαΐου σχετικά με την Ελλάδα.

Σίγουρα όλοι μας θα θέλαμε τα ανοιχτά θέματα να είχαν κλείσει, όχι στις 22 Μαΐου αλλά και πολύ νωρίτερα. Στο Eurogroup κατέστη σαφές ότι η Ελλάδα εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, έχοντας πρόσφατα ψηφίσει ένα ακόμη πολύ δύσκολο πακέτο μέτρων. Το ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους είναι περίπλοκο και προϋποθέτει συμφωνία σε μια σειρά παραμέτρων. Το Eurogroup συζήτησε σε βάθος ζητήματα όπως η πορεία του πρωτογενούς πλεονάσματος, αλλά χρειάζονται περαιτέρω ζυμώσεις τις επόμενες ημέρες ώστε να καταλήξουμε σε μια λύση αποδεκτή απ’ όλους. Σε αυτή τη διαδικασία η Επιτροπή δήλωσε ρητά ότι θεωρεί ότι η Ελλάδα έπραξε τα δέοντα και ότι το ίδιο τώρα πρέπει να κάνουν και οι εταίροι της.

Θεωρείτε ότι η Ευρώπη επέδειξε τη δέουσα αλληλεγγύη προς την Ελλάδα, αλλά και ότι η Ελλάδα ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις της προς την Ευρώπη;

Η Ευρώπη εδώ και δεκαετίες εκφράζει έμπρακτα την αλληλεγγύη της προς την Ελλάδα. Τελευταία δε και στο προσφυγικό. Στο οικονομικό κομμάτι, από το 2010 και μετά η Ελλάδα έχει λάβει από τους Ευρωπαίους εταίρους της 240 δισ. ευρώ. Αυτά είναι χρήματα των Ευρωπαίων φορολογουμένων, χρήματα για τα οποία εθνικά Κοινοβούλια κλήθηκαν να πάρουν δύσκολες αποφάσεις και να περάσουν από επώδυνες συχνά για τις κυβερνήσεις τους διαδικασίες ψήφισης. Όσον αφορά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ακλόνητη θέση της στο πλευρό της Ελλάδας, όπως αυτό έμπρακτα αποδεικνύεται από τη συμβολή τόσο του επιτρόπου Μοσκοβισί όσο και του ίδιου του προέδρου Γιούνκερ, είναι δεδομένη. Με αυξανόμενη ένταση έχουμε υποστηρίξει ότι πρέπει επιτέλους να υπάρξει συγκεκριμένη θετική εξέλιξη σε όλα τα επίπεδα. Ναι, υπήρξαν καθυστερήσεις, αλλά πλέον περίπου 110 από τις 140 μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στη δεύτερη αξιολόγηση είναι γεγονός: συντάξεις, φόρος εισοδήματος, δημόσια και φορολογική διοίκηση, αγορά εργασίας, ενέργεια. Όπως είπε και ο επίτροπος Μοσκοβισί, οι ελληνικές αρχές έχουν πλέον αναλάβει τις ευθύνες τους και έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο. Θεωρώ, λοιπόν, ότι τις επόμενες εβδομάδες η Ελλάδα πρέπει να… ανταμειφθεί, με συνολικό πακέτο και μέτρα για το χρέος, ώστε να μπορέσει να μπει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, να αναβαθμιστεί η εμπιστοσύνη των αγορών, να έρθουν επενδύσεις.

Όλο και περισσότερες φωνές στην Ευρώπη κάνουν λόγο για φρένο στις πολιτικές λιτότητας και αύξηση των επενδύσεων και της απασχόλησης. Τι κάνει γι’ αυτά τα ζητήματα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή;

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων λειτουργεί κυριολεκτικά ως καταλύτης στο θέμα των ιδιωτικών επενδύσεων. Στο πλαίσιο του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη (σχέδιο Γιούνκερ) έχουν εγκριθεί projects ύψους 37 δισ. ευρώ, τα οποία αναμένεται να κινητοποιήσουν επενδύσεις κοντά στα 195 δισ., αλλά και να χρηματοδοτήσουν πάνω από 416.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Καταλυτικό ρόλο όμως σε αυτή τη διαδικασία παίζει και η αναβάθμιση του επενδυτικού περιβάλλοντος στα κράτη-μέλη μέσω των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Η τόνωση του ευρωπαϊκού επενδυτικού περιβάλλοντος είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος σταθερής ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας. Στην Ελλάδα έχουν εγκριθεί σχετικά projects συνολικού όγκου πάνω από 1 δισ. που αναμένεται να κινητοποιήσουν επενδύσεις ύψους 3 δισ. Παράλληλα, συνεχίζονται στη χώρα μας οι επενδύσεις μέσω ΕΣΠΑ και επιχορηγήσεων 20 δισ. ευρώ.

Από δω και πέρα, ποιες θεωρείτε ότι θα πρέπει να είναι οι άμεσες προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής;

Προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν και παραμένει πάντα η συνοχή της Ένωσης, η ευημερία, προστασία και ασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών. Βρισκόμαστε σε μία κρίσιμη καμπή. Το Brexit δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση. Παρόλο που η Επιτροπή είναι καθ’ όλα έτοιμη, η αποχώρηση ενός τόσο σημαντικού εταίρου παραμένει επώδυνη. Πιστεύω όμως ότι με τη σωστή διαχείριση η επόμενη μέρα μπορεί και να βρει την Ε.Ε. πιο ισχυρή, πιο αποφασισμένη, πιο συμπαγή.

Οι ηγέτες κάποιων χωρών-μελών της Ε.Ε. περιέγραψαν σχετικά πρόσφατα μια Ευρώπη «πολλαπλών ταχυτήτων». Ποια η θέση της Επιτροπής γι’ αυτό το ζήτημα;

Η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης ξεκίνησε από τον ίδιο τον πρόεδρο Γιούνκερ με τη Λευκή Βίβλο. Με τον τρόπο αυτόν η Επιτροπή έθεσε τα κράτη-μέλη ενώπιον των ευθυνών τους. Οι πολλαπλές ταχύτητες ή, μάλλον, όπως θα έπρεπε πιο σωστά να διατυπωθεί, η διαφορά φάσης μεταξύ κρατών-μελών είναι ένα μόνο από τα σενάρια που περιγράφηκαν μέσω της Λευκής Βίβλου, που στόχο είχε να ξεκινήσει η συζήτηση και όχι να τη δρομολογήσει σε συγκεκριμένη κατεύθυνση. Η Επιτροπή υποβοηθά αυτή τη συζήτηση με την έκδοση εγγράφων προβληματισμού, όπως πρόσφατα για την κοινωνική διάσταση της Ευρώπης ή για την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων της παγκοσμιοποίησης. Η ολοκλήρωση της συζήτησης για την πορεία της Ένωσης ανήκει στα κράτη-μέλη, στις κυβερνήσεις, στους πολίτες.

Μία από τις μεγάλες προκλήσεις που η Ε.Ε. καλείται να αντιμετωπίσει είναι το προσφυγικό. Θεωρείτε ότι έως τώρα υπήρξε ορθή ανταπόκριση στο ζήτημα;

Θα πρέπει να αναλογιστεί κανείς ότι κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε ένα φαινόμενο πρωτόγνωρης έκτασης. Πλέον η κατάσταση είναι διαφορετική. Οι ροές σχεδόν εκμηδενίστηκαν. Η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας έπαιξε καθοριστικό ρόλο σε αυτό. Η Ελλάδα δικαιούται να λάβει έως το 2020 πάνω από 1 δισ. ευρώ. Παράλληλα, ενισχύθηκε και υλικοτεχνικά και με ανθρώπινο δυναμικό. Υπάρχει αυτή τη στιγμή ολόκληρο κλιμάκιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα που ασχολείται αποκλειστικά με το προσφυγικό. Από την άλλη, υπάρχουν εκατοντάδες στελέχη από άλλες ευρωπαϊκές χώρες που βοηθούν στη φύλαξη των συνόρων, στη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου κ.λπ. Πρέπει όλοι να κατανοήσουμε όμως ότι δεν πρόκειται για μια παροδική κατάσταση. Όσο οι πόλεμοι στη γειτονιά μας συνεχίζονται, το προσφυγικό θα αποτελεί ανοιχτή πληγή, μια κρίση στην καρδιά της οποίας βρίσκονται καθημερινές ιστορίες φρίκης και ανθρώπινα δράματα – ας μην το ξεχνάμε.

Παρ’ ότι έχει υπάρξει απόφαση για ποσοστώσεις των προσφύγων στις χώρες-μέλη, κάποια κράτη αρνούνται να συμμορφωθούν. Τι θεωρείτε ότι πρέπει να γίνει;

Ο συνολικός αριθμός των μετεγκαταστάσεων ανέρχεται πλέον σε 18.418 (εκ των οποίων 12.707 από την Ελλάδα), γεγονός που αποδεικνύει ότι η μετεγκατάσταση μπορεί να λειτουργήσει εάν υπάρχει βούληση. Υπάρχουν βέβαια και κράτη (Ουγγαρία, Πολωνία, Αυστρία) που ακόμη δεν έχουν πραγματοποιήσει ούτε μία μετεγκατάσταση, παραβλέποντας τη νομική υποχρέωσή τους. Η αλληλεγγύη, όμως, από νομικής, πολιτικής και ηθικής άποψης, δεν επιδέχεται διαφορετικές ερμηνείες. Πρόσφατα η Επιτροπή ξεκαθάρισε ότι εάν τα κράτη-μέλη δεν προβούν στις απαραίτητες ενέργειες, θα προσδιορίσει στην επόμενη έκθεσή της, τον Ιούνιο, τη θέση της σχετικά με τη χρήση των εξουσιών που της παρέχουν οι Συνθήκες και ιδίως σχετικά με την κίνηση διαδικασιών επί παραβάσει, άρα μέσω επιβολής του ευρωπαϊκού δικαίου.

Φτάνοντας στο τέλος της θητείας σας ως επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, ποια θεωρείτε ότι ήταν η πιο σημαντική στιγμή της θητείας αυτής;

Υπήρξε μια θητεία εν πολλοίς… αναπάντεχη. Κρίσιμες στιγμές υπήρξαν πολλές, στιγμές αγωνίας, στιγμές επαγγελματικής αναγνώρισης, τις οποίες δεν μπόρεσα να χαρώ, γιατί η χώρα μου συνέχιζε να υποφέρει. Σε αυτά τα δύσκολα χρόνια ο εργοδότης μου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν με έφερε ποτέ αντιμέτωπο με τον πατριωτισμό μου. Μου έδωσε περιθώριο ελιγμού και μου έδειξε εμπιστοσύνη να διαχειριστώ καταστάσεις. Παράλληλα, όμως, η Ε.Ε. και η Επιτροπή στοχοποιήθηκαν στην Ελλάδα όσο ποτέ, ενώ είμαι σε θέση να γνωρίζω προσωπικά τον τεράστιο αγώνα που έκανε ο ίδιος ο πρόεδρος Γιούνκερ για να σωθεί η Ελλάδα και να παραμείνει στην Ευρωζώνη και στην Ένωση. Η Ελλάδα βούλιαζε στην άβυσσο, σε μια περιδίνηση με ασύλληπτες συνέπειες, κι εκείνος βούτηξε σε αυτή την άβυσσο και την τράβηξε έξω – χωρίς να υπολογίσει το κόστος. Αυτή ήταν η σημαντικότερη στιγμή.

Διαθέσιμο εδώ.