Η Επιτροπή παρουσιάζει σήμερα τον φιλόδοξο στόχο της για μια ισχυρή κοινωνική Ευρώπη που εστιάζει στην απασχόληση και τις δεξιότητες για το μέλλον και προετοιμάζει το έδαφος για μια δίκαιη και ανθεκτική κοινωνικοοικονομική ανάκαμψη χωρίς αποκλεισμούς. Το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων περιγράφει συγκεκριμένες δράσεις για την περαιτέρω υλοποίηση των αρχών του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων ως κοινή προσπάθεια των κρατών μελών και της ΕΕ, με την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών. Προτείνει επίσης πρωταρχικούς στόχους για την απασχόληση, τις δεξιότητες και την κοινωνική προστασία στην ΕΕ, οι οποίοι θα πρέπει να επιτευχθούν έως το 2030.
Η Ευρώπη έχει τώρα την ευκαιρία να επικαιροποιήσει το «εγχειρίδιο κοινωνικών κανόνων» της, ενώ παράλληλα θα ανταπεξέρχεται με επιτυχία στους μετασχηματισμούς που επιφέρουν οι νέες κοινωνικές, τεχνολογικές και οικονομικές εξελίξεις και οι κοινωνικοοικονομικές συνέπειες της πανδημίας. Η Επιτροπή έχει ήδη αρχίσει να μεταφράζει σε δράσεις τις αρχές του πυλώνα, προτείνοντας πρωτοβουλίες όπως η στήριξη της απασχόλησης των νέων και οι επαρκείς κατώτατοι μισθοί το 2020. Η Επιτροπή παρουσιάζει επίσης σήμερα μια σύσταση σχετικά με την αποτελεσματική ενεργό στήριξη της απασχόλησης μετά την κρίση COVID-19 (Effective Active Support to Employment, EASE), η οποία θα υποστηρίξει την ανάκαμψη με δημιουργία άφθονων θέσεων εργασίας.
Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, δήλωσε: «Η οικονομική ανάκαμψή μας πρέπει να είναι δίκαιη, χωρίς αποκλεισμούς και με άφθονες θέσεις εργασίας. Γι’ αυτόν τον λόγο, η Επιτροπή προτείνει ένα φιλόδοξο θεματολόγιο για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και καλεί τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν ενεργά την απασχόληση κατά τη φάση της ανάκαμψης μετά την κρίση COVID-19. Με τον τρόπο αυτόν θέλουμε να αναδείξουμε τη σημασία της σταδιακής μετάβασης από πολιτικές έκτακτης ανάγκης σε πολιτικές ανάκαμψης για τις αγορές εργασίας, τις οποίες θα υποστηρίξει η ΕΕ μέσω των διαθέσιμων πηγών χρηματοδότησης, όπως το ESF+ και ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας».
Ο Επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων, κ. Νικολά Σμιτ, δήλωσε: «Ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων αποτέλεσε σημείο αναφοράς για την οικοδόμηση μιας ισχυρής κοινωνικής Ευρώπης. Ο πυλώνας αυτός σήμερα αναζωογονείται, και οι αρχές του μεταφράζονται σε δράσεις. Η δημιουργία θέσεων εργασίας είναι μία από τις κύριες προτεραιότητές μας, όπως και το να διασφαλίσουμε ότι οι εργαζόμενοι διαθέτουν τις κατάλληλες δεξιότητες για αυτές τις θέσεις εργασίας. Αυτός είναι ο στόχος της EASE. Έχουμε επίσης συλλογικό καθήκον να καταπολεμήσουμε τη φτώχεια στην ΕΕ και να οικοδομήσουμε μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς. Πρέπει όλοι να παίξουμε τον ρόλο μας σ’ αυτό. Προσβλέπω σε μια ανανεωμένη δέσμευση στα κοινωνικά δικαιώματα κατά τη σύνοδο κορυφής για κοινωνικά θέματα, τον Μάιο».
Στόχοι της ΕΕ για κοινό επίπεδο φιλοδοξίας έως το 2030
Το σχέδιο δράσης θέτει τρεις πρωταρχικούς στόχους για την ΕΕ, οι οποίοι θα πρέπει να επιτευχθούν έως το 2030:
Οι νέοι πρωταρχικοί στόχοι για το 2030 συνάδουν με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και θέτουν τον κοινό φιλόδοξο στόχο για μια ισχυρή κοινωνική Ευρώπη. Μαζί με έναν αναθεωρημένο πίνακα κοινωνικών αποτελεσμάτων, θα επιτρέψουν στην Επιτροπή να παρακολουθεί την πρόοδο των κρατών μελών στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να εγκρίνει αυτούς τους τρεις στόχους και ζητά από τα κράτη μέλη να καθορίσουν δικούς τους εθνικούς στόχους για να συμβάλουν στην προσπάθεια αυτή.
Παροχή αποτελεσματικής ενεργού στήριξης της απασχόλησης (EASE)
Ως συγκεκριμένη δράση στο πλαίσιο της αρχής 4 του πυλώνα, η Επιτροπή παρουσιάζει σήμερα σύσταση σχετικά με την αποτελεσματική ενεργό στήριξη της απασχόλησης μετά την κρίση COVID-19 (EASE). Με αυτή τη σύσταση, η Επιτροπή παρέχει συγκεκριμένη καθοδήγηση στα κράτη μέλη σχετικά με τα μέτρα πολιτικής, με υποστήριξη από δυνατότητες χρηματοδότησης από την ΕΕ, για τη σταδιακή μετάβαση από τα μέτρα έκτακτης ανάγκης που έχουν ληφθεί για τη διαφύλαξη των θέσεων εργασίας κατά την παρούσα κρίση στα νέα μέτρα που απαιτούνται για μια ανάκαμψη με άφθονες θέσεις απασχόλησης. Η σύσταση προωθεί τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη μετάβαση από παρακμάζοντες σε αναπτυσσόμενους τομείς απασχόλησης, ιδίως στον ψηφιακό και τον πράσινο τομέα. Τα νέα αυτά μέτρα θα πρέπει να περιλαμβάνουν τρία στοιχεία: 1) κίνητρα για προσλήψεις και στήριξη για τις επιχειρήσεις, 2) ευκαιρίες αναβάθμισης δεξιοτήτων και επανειδίκευσης, 3) ενισχυμένη στήριξη από τις υπηρεσίες απασχόλησης. Υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια από την ΕΕ, μεταξύ άλλων από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο +, για να βοηθήσουν τα κράτη μέλη να χρηματοδοτήσουν τα μέτρα EASE που λαμβάνουν.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή διακήρυξαν τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων το 2017 στη σύνοδο κορυφής του Γκέτεμποργκ. Ο πυλώνας διατυπώνει 20 βασικές αρχές και δικαιώματα καθοριστικής σημασίας για δίκαιες και εύρυθμες αγορές εργασίας και συστήματα κοινωνικής πρόνοιας στην Ευρώπη του 21ου αιώνα. Ο πυλώνας διαρθρώνεται γύρω από τρία κεφάλαια: 1) Ισότητα ευκαιριών και πρόσβαση στην αγορά εργασίας, 2) Δίκαιοι όροι εργασίας, 3) Κοινωνική προστασία και ένταξη.
Η Επιτροπή έχει ήδη παρουσιάσει διάφορες δράσεις που απορρέουν από τον πυλώνα, όπως το ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων (αρχή 1), τη στρατηγική για την ισότητα των φύλων (αρχή 2), το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση του ρατσισμού (αρχή 3), μια δέσμη μέτρων για τη στήριξη της απασχόλησης των νέων (αρχή 4) και μια πρόταση οδηγίας για επαρκείς κατώτατους μισθούς (αρχή 6).
Την ίδια εβδομάδα με το σχέδιο δράσης για τον πυλώνα, η Επιτροπή εκδίδει μια πρόταση οδηγίας σχετικά με τη διαφάνεια των αμοιβών (αρχή 2) και μια νέα στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021–2030 (αρχή 17). Άλλες προγραμματισμένες δράσεις της ΕΕ το 2021 θα είναι η ευρωπαϊκή «εγγύηση για τα παιδιά» (αρχή 11), ένα νέο στρατηγικό πλαίσιο για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία (αρχή 10), μια πρωτοβουλία για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των ατόμων που εργάζονται μέσω ψηφιακών πλατφορμών (αρχές 5 και 12) και ένα σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία.
Η νέα ώθηση στα κοινωνικά δικαιώματα θα αξιοποιήσει και θα ενισχύσει τη δυναμική που δημιουργήθηκε από τον φιλόδοξο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, ύψους 1,8 τρισ. ευρώ, και το μέσο ανάκαμψης NextGenerationEU. Μέσω αυτών θα δοθούν στα κράτη μέλη ευκαιρίες χρηματοδότησης από την ΕΕ για τη στήριξη μιας ισχυρής κοινωνικής Ευρώπης. Αυτό περιλαμβάνει στήριξη από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τη χρηματοδότηση συνεκτικών δεσμών μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων οι οποίες ανταποκρίνονται στις προκλήσεις για τις αγορές εργασίας, τις δεξιότητες και την κοινωνία, που υποδεικνύονται στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.
Η σύνοδος κορυφής για κοινωνικά θέματα, που διοργανώνεται από την πορτογαλική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ στο Πόρτο τον Μάιο του 2021, θα επικεντρωθεί στον τρόπο ενίσχυσης της κοινωνικής διάστασης της Ευρώπης για την αντιμετώπιση των προκλήσεων μιας δίκαιης και ανθεκτικής ανάκαμψης χωρίς αποκλεισμούς, καθώς και της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. Η σύνοδος κορυφής θα αποτελέσει ευκαιρία για να συνασπιστούν οι δυνάμεις που θα ανανεώσουν, στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο, τη δέσμευση για την υλοποίηση του κοινωνικού πυλώνα. Το σχέδιο δράσης για τον πυλώνα αποτελεί τη συμβολή της Επιτροπής στη σύνοδο κορυφής του Πόρτο.
Το σχέδιο δράσης για τον πυλώνα βασίζεται σε ευρεία δημόσια διαβούλευση με περισσότερες από 1000 γραπτές εισηγήσεις από τα κράτη μέλη, από τα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ και από περιφέρειες, δήμους, κοινωνικούς εταίρους, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, διεθνείς οργανισμούς, ομάδες προβληματισμού και πολίτες. Η Επιτροπή διοργάνωσε επίσης ειδικά διαδικτυακά σεμινάρια με πάνω από 1500 ενδιαφερόμενα μέρη.
Ερωτήσεις και απαντήσεις: το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (διαθέσιμες σύντομα και στα ελληνικά)