Δελτίο Τύπου

Προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2020: Η έκθεση επιδόσεων υπογραμμίζει ότι η απόκριση της ΕΕ στην κρίση του κορονοϊού υπήρξε ταχεία και σφαιρική με παράλληλη στήριξη των βασικών προτεραιοτήτων της

Αθήνα, 08/06/2021

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ έχει συμβάλει στη διασφάλιση ταχείας και ολοκληρωμένης απόκρισης της ΕΕ στην κρίση του κορονοϊού και στις συνέπειές της, στηρίζοντας παράλληλα τις πρωταρχικές προτεραιότητες της ΕΕ. Αυτό περιλάμβανε την άμεση και ευέλικτη κινητοποίηση χρηματοδoτικών πόρων για την αντιμετώπιση των πλέον πιεστικών αναγκών, χωρίς συμβιβασμούς όσον αφορά την εφαρμογή των υψηλότερων δυνατών προτύπων δημοσιονομικής διαχείρισης.

Σήμερα, η Επιτροπή παρουσιάζει δύο συμπληρωματικές ενότητες στην αναφορά των επιδόσεων του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού:

• ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις του προϋπολογισμού της ΕΕ
• και ανακοίνωση προοπτικών σχετικά με το πλαίσιο επιδόσεων για τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ 2021-2027.

Το πρώτο έγγραφο —η ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις— έδειξε ότι, παρά το σχετικά μικρό μέγεθός του, ο προϋπολογισμός της ΕΕ έχει τη δυνατότητα να επιτυγχάνει σημαντικά αποτελέσματα, και μπορεί να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο σε περιόδους κρίσης. Το ισχυρό πλαίσιο εσωτερικού ελέγχου της Επιτροπής διασφάλισε ικανοποιητική και αποτελεσματική προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Το πλαίσιο επιδόσεων—που αποτελεί το αντικείμενο του δεύτερου εγγράφου— θα εξασφαλίσει ότι στο μέλλον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεχίσει να δίνει ιδιαίτερη έμφαση στα αποτελέσματα που θα επιτευχθούν στο μέλλον, αρχής γενομένης από την αποτελεσματική εφαρμογή του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, σε συνδυασμό με το μέσο ανάκαμψης NextGenerationEU. Συνολικά, τα δύο αυτά μέτρα αποτελούν τη μεγαλύτερη δέσμη κινήτρων που χρηματοδοτήθηκε ποτέ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.

O κ. Γιοχάνες Χαν, Επίτροπος αρμόδιος για τον Προϋπολογισμό και τη Διοίκηση της ΕΕ, δήλωσε τα εξής: «Το 2020 ήταν ένα εξαιρετικά δύσκολο έτος λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, αλλά για μια ακόμη φορά η ΕΕ απέδειξε την ικανότητά της να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση. Χάρη στον προϋπολογισμό της, η ΕΕ διαμόρφωσε μιαν άνευ προηγουμένου ταχεία και ολοκληρωμένη απόκριση προκειμένου να βοηθήσει να ξεπεραστούν οι επιπτώσεις της πανδημίας στην υγεία, την οικονομία και την κοινωνία, επεκτείνοντας παράλληλα την αλληλεγγύη μας πολύ πέραν των συνόρων μας. Παράλληλα με τη μάχη κατά της πανδημίας, εξακολουθήσαμε να εστιάζουμε στις προτεραιότητές μας και να επιτυγχάνουμε όλους τους δημοσιονομικούς μας στόχους, όπως αυτούς που σχετίζονται με το κλίμα και τη βιοποικιλότητα. Όσον αφορά τα επόμενα έτη, η Επιτροπή έχει μεγάλη ευθύνη να συνεχίσει να εφαρμόζει αποτελεσματικά τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ και το NextGenerationEU. Ακόμη και σε περιόδους κρίσης, στόχος μας παραμένει η μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας των δαπανών της ΕΕ, πέραν της συνέχισης των αποτελεσμάτων για τους πολίτες της ΕΕ και τους εξωτερικούς της εταίρους.»

Ετήσια έκθεση της ΕΕ για τη διαχείριση και τις επιδόσεις (ΕΕΔΕ) του προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2020

Η ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις του προϋπολογισμού της ΕΕ είναι το έγγραφο μέσω του οποίου η Επιτροπή αναλαμβάνει τη συνολική πολιτική ευθύνη όσον αφορά τη διαχείριση του προϋπολογισμού της ΕΕ του προηγούμενου έτους.

Η ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις του 2020 αποδεικνύει ότι η ΕΕ χρησιμοποίησε τον προϋπολογισμό της για το 2020 γρήγορα και αποτελεσματικά ώστε να μετριάσει την κρίση του κορονοϊού και τις συνέπειές της.

• Σε λίγες μόνον εβδομάδες, η ΕΕ κινητοποίησε κάθε διαθέσιμο ευρώ στο πλαίσιο των δημοσιονομικών αρμοδιοτήτων της για την άμβλυνση των επιπτώσεων της κρίσης. Τα κονδύλια διατέθηκαν γρήγορα μέσω της νέας ευελιξίας υφιστάμενων προγραμμάτων, όπως τα διαρθρωτικά ταμεία, ή μέσω νέων πρωτοβουλιών, όπως το μέσο στήριξης έκτακτης ανάγκης ή το καινοτόμο μέσο SURE.
• Η δημοσιονομική απόκριση στην πανδημία του κορονοϊού και στις συνέπειές της ήταν ολοκληρωμένη, αντιμετωπίζοντας την άμεση κρίση στον τομέα της υγείας, καθώς και τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της.
• Οι κεντρικές προμήθειες της ΕΕ συνέβαλαν στην εξασφάλιση ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Το SURE παρείχε χρηματοδότηση στα κράτη μέλη για τη στήριξη της απασχόλησης, καθώς αφορούσε περίπου 25-30 εκατομμύρια εργαζομένους.
• Η ΕΕ ανέλαβε επίσης ηγετικό ρόλο όσον αφορά την παροχή ισότιμης πρόσβασης σε εμβόλια σε ολόκληρο τον κόσμο μέσω των προσπαθειών της «Ομάδας Ευρώπη» και της υποστήριξής της προς τον μηχανισμό COVAX.

Κατά την καταπολέμηση της πανδημίας, η ΕΕ συνέχισε να σημειώνει πρόοδο όσον αφορά τις πολιτικές προτεραιότητές της μέσω του προϋπολογισμού της ΕΕ:

• Στήριξε την πράσινη μετάβαση, δαπανώντας το 20,1 % του προϋπολογισμού της για την περίοδο 2014-2020 (216 δισ. ευρώ) για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής —επιτυγχάνοντας έτσι το 20 % των στόχων της— και το 8 % (85 δισ. ευρώ) για τη βιοποικιλότητα.
• Υποστήριξε την ψηφιακή μετάβαση, για παράδειγμα συμβάλλοντας στη σύνδεση 25 εκατομμυρίων νοικοκυριών με διαδίκτυο υψηλής ταχύτητας μέσω των ταμείων συνοχής και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων.

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ κατάφερε να επιτύχει τα αποτελέσματα αυτά προς το συμφέρον των φορολογουμένων χάρη σε αποτελεσματικά μέτρα κατά της απάτης και των παρατυπιών.

Η έκθεση καταδεικνύει επίσης ότι η διαχείριση του προϋπολογισμού της ΕΕ ήταν ορθή το 2020, χάρη σε:

• ισχυρό πλαίσιο εσωτερικού ελέγχου
• συνεχή παρακολούθηση των κινδύνων (ιδίως εκείνων που συνδέονται με την κρίση του κορονοϊού)
• παγιωμένο πολυετή κύκλο ελέγχου και άλλα μέτρα μετριασμού.

Ειδικότερα, ο κίνδυνος σφαλμάτων κατά την καταβολή κονδυλίων στους εταίρους μας και στους δικαιούχους εκτιμάται στο 1,9 % του συνολικού όγκου. Πολλά από τα σφάλματα αυτά, τα οποία εκτιμάται ότι αντιστοιχούν στο 1,0 % του συνολικού όγκου, εντοπίζονται και διορθώνονται πριν από το κλείσιμο των προγραμμάτων. Ως εκ τούτου, παραμένει ο κίνδυνος για πραγματικά σφάλματα της τάξης του 0,9 % του συνολικού όγκου, τα οποία είναι πολύ χαμηλότερα από το κατώτερο όριο σημαντικότητας του 2 %, όπως εφαρμόζεται από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.

Πλαίσιο επιδόσεων για τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027

Η αποτελεσματική χρήση των πόρων της ΕΕ είναι ακόμη πιο σημαντική, δεδομένου του πρωτοφανούς μεγέθους και του ρόλου του προϋπολογισμού της ΕΕ μετά το 2020, καθώς και της δημιουργίας του μέσου ανάκαμψης NextGenerationEU.

• Το πλαίσιο επιδόσεων που περιγράφεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής θα βοηθήσει την Επιτροπή και τους εταίρους της να εφαρμόσουν και να κατευθύνουν ακόμη πιο αποτελεσματικά τον προϋπολογισμό.
• Περιλαμβάνει τους συγκεκριμένους στόχους που πρέπει να επιτύχει κάθε πρόγραμμα στον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό 2021-2027 και στο NextGenerationEU, καθώς και δείκτες και στόχους για τη μέτρηση της προόδου και την τακτική υποβολή εκθέσεων σχετικά με τα αποτελέσματα.
• Ένα σύγχρονο πλαίσιο επιδόσεων αποτελεί επίσης σημαντικό εργαλείο διαχείρισης. Θα παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες για τον εντοπισμό των ζητημάτων που ανακύπτουν όσο το δυνατόν νωρίτερα, ώστε να μπορούν να λαμβάνονται εγκαίρως διορθωτικά μέτρα, και για την ενημέρωση σχετικά με την ανακατανομή των πόρων όταν προκύπτουν νέες προτεραιότητες —εντός των ορίων που προβλέπει το νομικό πλαίσιο.
• Η Επιτροπή δεν μπορεί να εφαρμόσει από μόνη της ένα σύγχρονο και ισχυρό πλαίσιο επιδόσεων. Η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας των προγραμμάτων της ΕΕ απαιτεί συντονισμένη προσπάθεια. Η Επιτροπή χαιρετίζει θερμά την αυξανόμενη έμφαση που δίνεται στις επιδόσεις των δαπανών της ΕΕ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο και τα κράτη μέλη. Η συνεργασία θα συμβάλει ώστε αυτός ο πρωτοφανούς μεγέθους και φιλοδοξίας προϋπολογισμός της ΕΕ να αξιοποιηθεί πλήρως, προς όφελος των πολιτών της ΕΕ.

Ιστορικό

Ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις (ΕΕΔΕ)

Με την ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις, η Επιτροπή αναλαμβάνει τη συνολική πολιτική ευθύνη για τη διαχείριση του προϋπολογισμού της ΕΕ του προηγούμενου έτους. Προβλέπεται από το άρθρο 318 της ΣΛΕΕ και το άρθρο 247 του δημοσιονομικού κανονισμού και αποτελεί μέρος της δέσμης ενοποιημένων δημοσιονομικών εκθέσεων και εκθέσεων και λογοδοσίας, την οποία η Επιτροπή υποβάλλει προς υποστήριξη του αιτήματός της για απαλλαγή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η απαλλαγή είναι η διαδικασία μέσω της οποίας το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αξιολογεί την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ από την Επιτροπή.

Η ετήσια έκθεση διαχείρισης και επιδόσεων βασίζεται:

• στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων
• στις προγραμματικές δηλώσεις
• στην αξιολόγηση ενωσιακών προγραμμάτων
• στις εργασίες του εσωτερικού ελεγκτή
• στις εργασίες της επιτροπής παρακολούθησης των ελέγχων
• στις εργασίες του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η Επιτροπή δημοσιεύει την ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2020 ταυτόχρονα με το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2022. Με τον τρόπο αυτό παρέχεται στα ενδιαφερόμενα μέρη ένα ολοκληρωμένο σύνολο πληροφοριών όσον αφορά τις επιδόσεις, με συνέπεια τόσο στο σχέδιο προϋπολογισμού όσο και στις διαδικασίες απαλλαγής. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή τονίζει την εστίασή της στις επιδόσεις και στον ρόλο των πληροφοριών σχετικά με τις επιδόσεις στην ενημέρωση για τον δημοσιονομικό σχεδιασμό.

Η κύρια έκθεση είναι σκόπιμα πολύ σύντομη (10 σελίδες) για να μεγιστοποιηθεί η προσβασιμότητα και η αναγνωσιμότητά της. Αυτό ενισχύει τη λογοδοσία της Επιτροπής. Τα παραρτήματα παρέχουν πολύτιμες πρόσθετες πληροφορίες. Ειδικότερα:

• το παράρτημα 1, «Επιδόσεις και αποτελέσματα», παρουσιάζει μια σύνοψη υψηλού επιπέδου των επιδόσεων του προϋπολογισμού της ΕΕ το 2020·
• το παράρτημα 2, «Εσωτερικοί έλεγχοι και δημοσιονομική διαχείριση», περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή προστάτευσε τους πόρους της ΕΕ παρά τις προκλήσεις που είχε ως αποτέλεσμα η πανδημία του κορονοϊού· και
• το παράρτημα 3, «Επισκόπηση των επιδόσεων των προγραμμάτων» περιλαμβάνει σύντομα και κατανοητά δελτία επιδόσεων για κάθε πρόγραμμα δαπανών της ΕΕ.

Η ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με το πλαίσιο επιδόσεων για τον προϋπολογισμό της ΕΕ στο πλαίσιο του ΠΔΠ 2021-27 τονίζει τη σημασία που αποδίδει η Επιτροπή στην αποτελεσματική εκτέλεση του προϋπολογισμού. Η Επιτροπή εκδίδει την παρούσα ανακοίνωση στο πλαίσιο της μετάβασης μεταξύ δύο πολυετών δημοσιονομικών πλαισίων, η οποία παρέχει την ευκαιρία να εξηγηθεί το πλαίσιο επιδόσεων και τα σχέδια της Επιτροπής για περαιτέρω βελτίωσή του.

Πηγή: Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα